2025 жылғы 14-15 наурызда Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі Мәдениет комитетінің қолдауымен Қазақстан Республикасының Орталық мемлекеттік музейі мен Халықаралық Түркі әлемі ұйымының (ТҮРКСОЙ) ұйымдастыруымен «Ұлы Даланың ұлттық салт-дәстүрлері» атты халықаралық ғылыми симпозиум өтті.

Симпозиумға Түркі әлемі аймағының тарихын, мәдениетін және салт-дәстүрлерін зерттеуші ғалымдар, музей мамандары, шығармашыл зиялы қауым өкілдері, жас зерттеушілер және басқа да қызығушылық танытқан адамдар қатысты.

Аталған халықаралық симпозиумға Иран Мәдениет орталығының басшысы Ақазаде Хусейн, Түркия, Әзірбайжан елдерінің бас консулдары, Орталық музейдің меңгерушісі Галия Темиртан және бірқатар көрнекті ғалымдар қатысып, сөз сөйледі.

Бұл симпозиумның басты мақсаты – түркі тілдес халықтардың тарихы мен мәдениетін, соның ішінде Наурыз мейрамының шығу тарихы мен маңызын зерттеу, этникалық және мәдени дәстүрлерді дәріптеу, сондай-ақ тарихи-мәдени мұраны зерттеу мен сақтаудағы мәдениет мекемелерінің рөлін талқылау болды.

Симпозиум «Түркі дәстүрлері: этникалық және мәдени ерекшеліктер», әлеуметтік-мәдени ынтымақтастық, «Ұлттық мәдениетті дәріптеудің заманауи аспектілері» тақырыптық секциялары және Қазақстан Суретшілер одағының «Шеберлік шеберханасы» көрмесі аясында өтті.

Алматыдағы Иран Мәдениет орталығының басшысы Ақазаде Хусейн осы симпозиумға белсене қатысып, Наурыз мейрамының тарихи тамырлары мен қазіргі маңызы туралы баяндама жасады.

Алматыдағы Иран Мәдениет орталығының басшысы бұл мереке Орталық Азия халықтары үшін ғасырлар бойы табиғаттың жаңаруы мен оянуының, достық пен татулықтың символы ретінде тойланып келе жатқанын және оның тамыры Персеполистің тас жазулары мен бедерлерінде мыңдаған жылдарға кететінін еске салды.

Оның айтуынша, Наурыз - адамзат тарихындағы ең көне, ең халықтық, ең гуманистік оқиға ғана емес, сонымен бірге табиғат пен адам арасындағы рухани байланыстың көрінісі болып табылады.

Ол сондай-ақ қазіргі заманда Наурыздың халықтарды біріктірудегі рөліне тоқталып, оның ЮНЕСКО-ның материалдық емес мәдени мұра тізіміне енуі және Біріккен Ұлттар Ұйымының оны «Халықаралық Наурыз күні» ретінде мойындауы осы мерекенің жаһандық маңыздылығын арттырғанын атап өтті.

Айта кетейік, осы баяндаманың соңында Иран Мәдениет орталығының қолдауымен жергілікті баспагердің қазақ тілінде жарық көрген Омар Хайямның Наурызнаме кітабы мәдениетіміздің елшісі тарапынан көпшілікке таныстырылып, тыңдаушылар мен қатысушыларға осы кітапты оқу ұсынылды. Сондай-ақ бұл кітап спикерлер мен Қазақстан Ұлттық музейінің меңгерушісіне сыйға тартылды.

Айта кету керек, Ақазаде Хусейннің осы симпозиумға қатысуы Иран мен Қазақстан арасындағы мәдени байланыстарды нығайтуға, сондай-ақ әлемнің ортақ мұрасын зерттеу және дәріптеудегі халықаралық ынтымақтастықты дамытуға ықпал етті. Оның баяндамасы қатысушылардың үлкен ықыласына бөленіп, Наурыз мейрамының тарихы мен маңызын тереңірек түсінуге мүмкіндік берді.

 

Международная научная конференция «Национальные традиции Великой степи», посвященная национальному празднику Казахстана «Наурыз»

Международная научная конференция «Национальные традиции Великой степи», посвященная национальному празднику «Наурыз», при поддержке Комитета культуры Министерства культуры и информации Республики Казахстан, была организована Центральным государственным музеем Республики Казахстан в сотрудничестве с Международной организацией тюркской культуры (ТЮРКСОЙ) и состоялась 14-15 марта 2025 года.

В данной конференции приняли участие ученые, занимающиеся изучением истории, культуры и традиций региона тюркского мира, музейные специалисты, представители творческой интеллигенции, молодые исследователи и другие заинтересованные лица из стран региона.

В международной конференции приняли участие представители разных стран, в том числе Агазаде Хусейн, глава Иранского культурного центра, генеральные консулы Турции, Азербайджанской Республики, Галия Темиртон, исполняющая обязанности директора Центрального музея, и ряд видных ученых.

Основной целью конференции было изучение истории и культуры тюркоязычных народов, включая происхождение и значение праздника Наурыз, продвижение этнических и культурных традиций, а также обсуждение роли культурных институтов в изучении и сохранении исторического и культурного наследия.

Конференция была проведена по тематическим секциям «Тюркские традиции: этнокультурные особенности», социально-культурное сотрудничество, «Современные аспекты продвижения национальной культуры» и выставка «Мастерская» Союза художников Казахстана.

Агазаде Хусейн, глава Иранского культурного центра в Алматы, активно участвуя в конференции, выступил с докладом об исторических корнях и современном значении праздника Наурыз.

Глава Иранского культурного центра в Алматы напомнил, что этот праздник на протяжении веков отмечается народами Центральной Азии как символ обновления и пробуждения природы, дружбы и мира, и его корни уходят в тысячелетия, что зафиксировано в надписях и барельефах Персеполя.

По его словам, Наурыз, являясь древнейшим, самым народным и самым гуманным событием в истории человечества, является не просто праздником, а духовным проявлением связи между природой и человеком.

Он также, отметив роль Наурыза в объединении людей в современную эпоху, подчеркнул, что включение его в список нематериального культурного наследия ЮНЕСКО и признание его Организацией Объединенных Наций как «Международного дня Наурыз» повысили глобальную значимость этого праздника.

Следует отметить, что в завершение выступления сотрудником по культуре нашей страны была представлена присутствующим и участникам книга «Новрузнаме» Омара Хайяма, изданная местным издательством на казахском языке при поддержке Иранского культурного центра в Алматы, и слушателям было рекомендовано прочитать эту книгу. Также эта книга была подарена спикерам и директору Национального музея Казахстана.

Примечательно, что участие Агазаде Хусейна в данной конференции способствовало укреплению культурных связей между Ираном и Казахстаном, а также развитию международного сотрудничества в изучении и продвижении общего наследия мира, и его выступление было встречено участниками с большим энтузиазмом, предоставив возможность для более глубокого понимания истории и значения праздника Наурыз.