Шахид Бехешти Иранның солтүстігіндегі үлкен университет

 Шахид Бехешти университеті өз жұмысын ресми түрде 1959 жылы бастағанына қарамастан, беделді академиялық салаларда дәстүрлі білім беретін университет құру идеясы осыдан бұрын пайда болған. Бәлкім, Иранда жоғары білім берудің алғашқы жылдарынан бастап,мұндай құрылымның бос екендігі сезілді, бірақ ақыры, Нью-Йорк университетінің заң факультетін бітірген Али Шейхул-Исламға осындай университет құру тапсырылғаннан кейін, жан-жақты университет туралы арман шындыққа айналды.

Шахид Бехешти университеті және оның дамуы

 Бүгінде «Шахид Бехешти университеті» деп аталып, бастапқыда әртүрлі университет деңгейлерінде ең заманауи білім беру арқылы студенттердің Ираннан тыс жерлерге көшуінің алдын алу мақсатында «Ұлттық университет» ретінде құрылған. Университет құрылған кезде, «ұлттық» сөзі қаржыландыруы студенттердің оқу ақысына тәуелді және мемлекет қаражатын пайдаланбайтын мекемелер үшін қолданылды.  Сондықтан университет қызметінің алғашқы жылдарында, осы оқу орнында тек қоғамның ауқатты топтарынан шыққан адамдар ғана оқи алды. Бірақ 1974 жылы бұл университетте оқу тегін болып, қоғамның барлық топтары түсуге мүмкіндік алды. 1979 жылдан бастап, Ислам революциясының жеңісінен бірнеше ай өткен соң,Ұлттық университет ресми түрде мемлекеттік университет болып жарияланды, ал 1983 жылы университет атауы «Шахид Бехешти» болып өзгертілді. Шахид Бехешти Ислам революциясы жеңісінен кейін лаңкестік шабуылда шәһид болған данышпандар, жазушы және саясаткерлердің бірі болды.

 Сол жылдары Шахид Бехешти университетінің құрылымында орын алған соңғы маңызды өзгеріс,  медициналық және фельдшерлік факультеттердің бөлініп, «Шахид Бехешти медицина ғылымдар университеті» атты дербес университеттің құрылуы болды.

Шахид Бехешти университетінің факультеттері мен ғылыми орталықтары

 Алғаш рет «Ұлттық университетке» студенттер банк ісі, қаржы-экономикалық ғылымдар, сәулет мамандықтары бойынша қабылданды.  Осыдан кейін 1966 жылға дейін медицина, шет тілі, жаратылыстану, стоматология және заң факультеттері өз жұмысын бастады. Қазіргі уақытта Шахид Бехешти университетінің факультеттерінің саны 19 факультетке (оның төрт саласы инженерлік, гуманитарлық ғылымдар, әлеуметтік және мінез-құлық ғылымдары және негізгі ғылымдар бойынша) жетті.

Сонымен қатар, Шахид Бехешти университетінің құрылымында 20 ғылыми-зерттеу институттары мен мамандандырылған орталықтар жұмыс істейді, олар:

1. Лазер және плазма ғылыми-зерттеу институты
2. Дәрілік өсімдіктер мен шикізат ғылыми-зерттеу институты
3. Қоршаған ортаны қорғау ғылымдарын ғылыми-зерттеу институты
4. Қоршаған ортаны қорғау ғылымдары ғылыми-зерттеу институты
5. Электр желілері ғылыми-зерттеу институты
6. Виртуалды ғарыш зерттеу институты
7. Медициналық ғылыми-техникалық ғылыми-зерттеу институты
8. Отбасы ғылыми-зерттеу институты
9. Ғылым мен техниканы іргелі зерттеулер ғылыми-зерттеу институты
10. Құран Кәрімді пәнаралық зерттеулер ғылыми-зерттеу институты
11. ГАЖ-ны қашықтықтан зондтауды зерттеу орталығы
12. Өлкетану және ғылыми зерттеулер орталығы
13. Гемологиялық орталық
14. Мұнай және газды барлау ғылыми-зерттеу орталығы
15. Адам құқықтары, бейбітшілік және демократия ғылыми-зерттеу орталығы және кафедрасы
16. Протеиндерді зерттеу орталығы
17. «Жібек жолы» зерттеу орталығы
18. «Вакф» ғылыми-зерттеу орталығы
19. Экономикалық және саяси зерттеулер орталығы
20. Дәстүрлі емес су алу орталығы

Бұл университеттің профессорлық-оқытушылық құрамының саны 900-ден астам адамға жетеді. Шахид Бехешти университетінде 20 мыңға жуық студенттің білім алуы, бұл университетті Ирандағы ең ірі университеттердің біріне айналдырды.

Шахид Бехешти университетінің кампустары

Шахид Бехешти университеті орталық кампустан басқа екі университет кампусында студенттерді қабылдайды:

• Су асты кампусы: Шахид Бехешти университетінің ғылыми-зерттеу саябағында бұл кампусты Мазандаран провинциясының су асты қаласының орманды жерлерінде салу процесі 2000 жылы басталып, 2002 жылы аяқталды. Бұл кампус 9 мың шаршы метрге жуық аумақты қамтиды. Ауылды дамыту, целлюлоза-қағаз өнеркәсібі, целлюлоза өнеркәсібі және лигноцеллюлозды композиттер осы университет кампусында студенттерге оқытылатын салалар қатарына жатады.
• Шахид Аббаспур мамандандырылған оқу кампусы: Бұл орталықтың құрылу тарихы 1970 жылдан басталады. Осы жылы Тегеран провинциясының солтүстік-шығысында орталық жұмыс істей бастады, ол бастапқыда мамандандырылған электрлік оқыту орталығы ретінде жұмыс істеді, бірақ 1979 жылы Ислам революциясының жеңісінен кейін бірте-бірте онда доцент және бакалавр дәрежесінде әртүрлі техникалық салалар оқытылды. Қазіргі уақытта бұл кампус су және электр энергиясы, энергетика және мұнай-химия өнеркәсібі салаларында қолданбалы ғылыми оқытуды қамтамасыз ететін Ирандағы ең жақсы орталық ретінде жұмыс істейді.